Đèn huỳnh quang là gì? Cấu tạo của bóng đèn huỳnh quang

so-sanh-den-soi-dot-va-den-huynh-quang-den-led

Đèn huỳnh quang là sản phẩm được sử dụng phổ biến trong các gia đình, tòa nhà, nhà máy hiện nay. Tuy nhiên, có ít người biết rõ cấu tạo, nguyên lý hoạt động của nó. Bài viết này chúng tôi sẽ giải thích cho bạn đèn huỳnh quang là gì, cấu tạo, nguyên lý hoạt động của nó, cùng tìm hiểu ở bài viết dưới đây nhé.

Đèn huỳnh quang là gì?

Đèn huỳnh quang hay còn gọi là đèn ống, tuyp gồm có một điện cực (wolfram) và vỏ đèn được phủ một lớp bột huỳnh quang (chủ yếu là photphor). Ngoài ra, đèn còn có một ít hơi thủy ngân và khí trơ (neon, argon,…) cũng được bơm vào đèn để tăng độ bền cho điện cực và tạo ra ánh sáng màu.

den-huynh-quang-la-gi
Đèn huỳnh quang

Cấu tạo của bóng đèn huỳnh quang

So với đèn sợi đốt, đèn huỳnh quang có 3 bộ phận chính phát ra ánh sáng: (1) điện cực, (2) khí và (3) bột huỳnh quang. Ba bộ phận này đều được đặt bên trong một bóng đèn thủy tinh áp suất thấp.

  • Điện cực: Để tạo ra điện. Loại điện cực hay sử dụng hiện nay là các điện cực làm bằng dây vonfram quấn xoắn ốc, khi được nung nóng đến khoảng 900 độ C chúng phát ra điện từ. Hai đầu điện cực này được nối vào một mạch điện xoay chiều.
  • Khí: Một lượng nhỏ thủy ngân được cho vào ống huỳnh quang, sau đó được hút ra ở áp suất thấp. Dòng điện đi qua hơi thủy ngân này làm bức xạ, tạo ra ánh sáng tím có bước sóng 253,7 nm. Áp suất hơi thủy ngân được giữ ổn định bên trong bởi ống bóng thủy tinh, duy trì ổn định trong suốt quá trình phát sáng. Ngoài ra, người ta còn bơm các loại khí trơ khác vào đèn để tăng độ bền cho điện cực.
  • Lớp bột huỳnh quang: Bột huỳnh quang hay phốt pho là hợp chất hóa học quét bên trong thành ống. Bức xạ tím phát ra từ điện cực và hơi thủy ngân tác động lên lớp bột huỳnh quang, tạo ra ánh sáng. Tùy thuộc vào hỗn hợp phốt pho mà nhà sản xuất có thể thay đổi màu sắc của đèn.
den-huynh-quang-la-gi
Cấu tạo của bóng đèn huỳnh quang

Nguyên lý hoạt động đèn huỳnh quang

Khi công tắc đóng, toàn bộ điện áp được đặt vào 2 tiếp điểm của tắc te, phóng điện xảy ra giữa 2 thanh kim loại bên trong tắc te. Phóng điện này khiến 2 thanh kim loại nóng lên, biến dạng và tiếp xúc với nhau. Mạch điện này làm nóng các điện cực, tích lũy năng lượng điện bên trong chấn lưu.

Khi thanh kim loại nguội đi, dẫn đến hở mạch, điện áp cảm ứng trong chấn lưu tác động lên cả 2 đầu của điện cực ngay lập tức. Điện áp cảm ứng này đủ lớn để phóng điện qua chất khí có trong đèn. Hiện tượng này được duy trì vì thủy ngân ở trạng thái plasma với dòng ion dẫn điện liên tục đến – đi giữa hai đầu điện cực.

Ưu điểm và nhược điểm của đèn huỳnh quang

  • Đèn huỳnh quang được đánh giá có chất lượng tốt, được sản xuất trên dây chuyền công nghệ tiên tiến, hiện đại, mang lại sự an tâm cho người tiêu dùng. Đèn có thông số kỹ thuật theo quy trình tốt nhất để khách hàng có thể an tâm lựa chọn và sử dụng.
  • Đèn huỳnh quang có thiết kế đơn giản với nhiều kích thước khác nhau. Tùy theo nhu cầu sử dụng và lắp đặt ở những nơi khác nhau mà người tiêu dùng có thể lựa chọn mua những loại đèn huỳnh quang phù hợp, có chất lượng tốt nhất.
  • Đèn huỳnh quang tiết kiệm năng lượng hơn bóng đèn sợi đốt nhưng kém hơn khi so sánh với đèn LED.

Ngoài những ưu điểm, đèn huỳnh quang còn có nhược điểm:

  • Đèn huỳnh quang có chứa thủy ngân gây hại cho sức khỏe. Khi bóng đèn huỳnh quang bị vỡ, một lượng nhỏ thủy ngân độc hại sẽ thoát ra không khí, phần còn lại ở trong vỏ thủy tinh của đèn.
  • Sử dụng đèn huỳnh quang liên tục trong thời gian dài sẽ làm giảm khá nhiều tuổi thọ, tuổi thọ đèn huỳnh quang ngắn hơn rất nhiều so với đèn LED khi cùng mức độ chiếu sáng.
  • Đèn huỳnh quang có phát ra một lượng nhỏ bức xạ tia cực tím, làm cho thuốc nhuộm quần áo bị phai màu khi tiếp xúc. Đèn có một lỗ nhỏ ở chấn lưu, có thể tạo ra tiếng ồn ảnh hưởng đến việc sử dụng.
den-huynh-quang-la-gi
Đèn tuyp huỳnh quang

Trên đây chúng tôi đã chia sẻ thông tin chi tiết về đèn huỳnh quang là gì, cấu tạo, nguyên lý hoạt động, ưu – nhược điểm và ứng dụng của loại bóng đèn này. Nếu bạn có câu hỏi thắc mắc về chủ đề này, hãy gửi câu hỏi về Kênh nhà cửa & Đời sống để nhận được giải đáp trong thời gian sớm nhất.